این عبارت رو من توی جمله اخر شب های روشن داستایفسکی دیدم. کتابی که بار اول از شدت سانتی منتال بودنش چندبار ولش کردم با اینکه بسیار کوتاهه ولی بعدا بشدت شیفته این کتاب شدم.
دیروز کتاب روی زمین بود و برداشتم و صفحه اخرشو باز کردم. کتاب با این جمله تمام شده:
یک دقیقه تمام شادکامی! آیا این برای تمام عمر یک انسان کافی نیست؟
سوال سختیه حقیقتا. اینکه جوابمون مثبت باشه یا نه به کنار بنظرم حتی اگر کافی هم نباشه باید به همین مقدار قانع بود. قله های رضایت زیاد پیش نمیان قله هایی که شاید هر کدوممون تو زندگیمون فقط چند تاش رو تجربه کنیم.
لحطاتی که به مدت چند دقیقه حس میکنیم تمام شد این دیگه تمام اون چیزی بود که من میخواستم.ولی بعد گذر زمان میگذره اون لحظه و خواسته های دیگه ای بجاش میاد.
محمد قائد توی مقدمه کتاب “مبارزه با وضع موجود” در جمله اخرش یک پرسش مطرح میکنه گرچه پرسشش مربوط به فضای کتاب و نگرش سیاسیشه ولی بنظرم به کل زندگی هم میتونه تعمیم داده بشه:
آیا وضع موجود خود به خود و همیشه منفی است یا بهتر و بدتر دارد؟
آیا واقعا ما همیشه محکومیم به ناراضی بودن؟ حتی با وجود رسیدن به خواسته ها این نارضایتی از وضع موجود دوباره بعد از گذر زمان کوتاهیی برمیگرده و ما دنبال چیز بیشتری میگردیم. گرچه بنظرم این ویژگی به ذاته بد نیست ولی لازمه به صورت خودآگاه بهش اشراف داشت تا در عین تلاش کمی هم از حال لذت برد.
بگذریم بنطرم این لحظات تماما شادکامی همون لحطاتین که ما از این جبر ناکافی بودن حال جدا میشیم و فارغ از احساس نیاز به چیزی بیشتر خوشحالیم.
ولی آیا این لحظات تماما شادکامی برای تمام عمر انسان کافیست؟ نمیدانم و بنظرم هم جواب مشخصی نداره ولی دوس دارم کافی باشه. دوس دارم بعضی وقتا برگردم و به این لحظات نگاه کنم و شادکامی اونها که زیر غبار گذر زمان مدفون شده رو بردارم و استفاده کنم.
حقیقتا هم تمام عمرمون رو داریم برای این دقایق صرف میکنیم دقایقی مثل قبولی در رشته ای به خصوص، دقایقی مثل نجات جان یک بیمار، … بعد از این دقایق زندگی به روال عادیش برمیگرده و اگر ما برنگردیم و به اون دقایق مراجعه نکنیم همه اونها مدفون میشن.
این نگاه فارغ از زمان به زندگی میتونه اون دقیقه تماما شادکامی رو به دقایقی ازش تبدیل کنه.
اینجوری هر چه بیشتر فکر میکردم بیشتر از توی حافطه ام چیز های ناشناخته و فراموش شده بیرون میکشیدم.پس متوجه شدم آدمی که حتی فقط یک روز زندگی کرده باش، میتواند بی هیچ ناراحتی صد سال زندگی کند، بی اینکه حوصله اش سر برود.
بیگانه / کامو